Sieć 5G

Epidemia koronawirusa i związane z nią przenoszenie działań firm, a także administracji (np. posiedzeń rządu) do świata wirtualnego uwidaczniają znaczenie, jakie dla gospodarki i państwa ma wydajność i bezpieczeństwo komunikacji cyfrowej.

1. Rewolucja cyfrowa postępuje w sposób nieodwracalny, zmieniając dotychczasowe reguły gry. W tych warunkach każde państwo i społeczeństwo ma szanse na radykalną poprawę dotychczasowych warunków swego istnienia. Warunkiem skorzystania z tej szansy jest sprawne i efektywne zarządzanie zmianą.

2. Technologia 5G to nie tylko kolejna generacja łączności komórkowej. To fundamentalna zmiana jakościowa, powodująca znaczący wzrost wydajności sieci i możliwość przesyłu wielkich strumieni danych z niskim opóźnieniem pomiędzy użytkownikami i urządzeniami. Pozwala to na wdrożenie tzw. inteligentnych technologii, rewolucjonizujących takie dziedziny jak przemysł, transport, opieka zdrowotna, bankowość, energetyka, zarządzanie miastami i wiele innych.

3. Budowa sieci 5G jest wyzwaniem, przed jakim stoją dzisiaj wszystkie państwa. Dla niektórych, takich jak Polska, borykających się z zapóźnieniami będącymi dziedzictwem trudnej historii, jest to unikatowa okazja do wykonania skoku technologicznego, pozwalającego na nadrobienie tych zaległości.

4. Sieć 5G obok ogromnych szans stwarza również poważne ryzyka i zagrożenia. Przesunięcie prawie wszystkich informacji o państwie i społeczeństwie do sieci sprawia, że dostęp do takiej sieci staje się podstawowym celem dla wywiadów zagranicznych. Dlatego już na etapie projektowania 5G konieczne jest wypracowanie i wdrożenie efektywnych rozwiązań gwarantujących bezpieczeństwo sieci.

5. Dylematem, jaki w pierwszej kolejności musi rozwiązać Polska, podobnie jak większość krajów europejskich, jest rozstrzygnięcie decyzji o charakterze politycznym: czy i w jakim zakresie wykorzystać w budowie sieci technologie oferowane przez firmy pochodzące z Chin. Dzięki wieloletniej ofensywie technologicznej oraz masowej kradzieży zaawansowanych technologii wypracowały sobie one uprzywilejowaną pozycję na rynkach europejskich. Chiny bazują na upowszechnionym przekonaniu, że ich technologia jest najbardziej zaawansowana i nie ma dla niej alternatywy. Brutalnie wykorzystują także fakt, że wcześniejsze generacje telefonii mobilnych oparte są o sprzęt produkcji chińskiej. Tymczasem Chiny nie są jedynym dostawcą technologii 5G, a rozwiązania dostarczane przez chińskiego „lidera” obarczone są dużą ilością błędów w oprogramowaniu, czyniąc je podatnym na cyberataki.

6. Wdrożeniom technologii chińskich zdecydowanie sprzeciwia się nasz najważniejszy sojusznik, jakim są Stany Zjednoczone. Władze amerykańskie oczekują od nas definitywnego wykluczenia firm chińskich z projektów budowy sieci 5G, zapowiadając wstrzymanie wymiany informacji wywiadowczych z krajami, które wdrożą technologie chińskie.

7. Podobne dylematy są udziałem większości państw członkowskich NATO i UE, jednak w różnym stopniu są one podatne na argumentację USA. Jakkolwiek wielu pozaeuropejskich sojuszników USA wprowadziło embargo na chińskie technologie, to do takiej decyzji nie posunęło się żadne państwo europejskie. Państwa członkowskie UE unikają jednoznacznych decyzji wykluczających dostawców chińskich. Cedują odpowiedzialność na szczebel UE, a jednocześnie często promują przyjęcie przez organy unijne „miękkich” rozwiązań, de facto dopuszczających dostawców technologii z Chin. Wielka Brytania, pomimo otwartych nacisków z Waszyngtonu na początku roku wprowadziła regulacje dopuszczające firmy chińskie do udziału w projektach 5G, ograniczając je jednak wyłącznie do budowy elementów komercyjnych sieci, pozbawionych kontaktu z jej rdzeniem i funkcjami krytycznymi dla bezpieczeństwa państwa.

8. Rząd polski znajduje się pod coraz większą presją USA, ale także UE. W styczniu tego roku Komisja Europejska wydała zalecenia dotyczące bezpieczeństwa sieci 5G w EU. Nie wspominają one wprost o firmach chińskich, jednak zawierają rekomendacje, przewidujące w zawoalowany sposób blokowanie dostępu do sieci dla dostawców z Chin, do których odnoszą się zalecenia wykluczania tych, którzy mogą zagrozić bezpieczeństwu infrastruktury lub być pod bezpośrednim wpływem rządów obcych państw.

Rekomendacje

– Polska musi przystąpić do budowy sieci 5G bez zbędnej zwłoki. Inaczej „okienko szansy” na zrobienie skoku technologicznego i ulokowanie się w czołówce stawki przepadnie.

– Uważamy za konieczne niezwłoczne przyjęcie długofalowej strategii, nie tyle budowy sieci 5G, ale transformacji państwa i społeczeństwa w związku z budową sieci 5G.

– Za konieczne uważamy podjęcie aktywnych działań w sferze edukacji społecznej na temat istoty, szans i zagrożeń związanych z budową 5G.

– Uważamy, że użycie technologii chińskich przy budowie sieci 5G obciążone jest poważnym ryzykiem dla bezpieczeństwa państwa i dlatego opowiadamy się wprowadzeniem rozwiązań prawnych i technicznych wykluczających technologię chińską z rdzenia systemu oraz ograniczających do minimum wykorzystanie ich w innych elementach infrastruktury, a docelowo eliminujące je całkowicie.

– Uznając za konieczne, aby wprowadzane w Polsce rozwiązania były kompatybilne ze stosowanymi przez naszych strategicznych partnerów, za celowy uznajemy lobbing na poziomie UE rozwiązań technologicznych alternatywnych wobec oferowanych przez firmy chińskie oraz regulacji zapewniających technologiczną suwerenność.

– Uważamy, że ostateczna decyzja o wyborze modelu sieci 5G musi przede wszystkim wynikać z interesów strategicznych bezpieczeństwa Polski, a nie zewnętrznych nacisków. Racje sojuszników należy uwzględniać, jednak powinno odbywać się to na warunkach sojuszniczego partnerstwa, respektującego wzajemne żywotne interesy.

 

Władysław T. Bartoszewski, Czesław Bielecki, Stefan Kawalec, Tomasz Krawczyk, Emilia Makarewicz, Grzegorz Małecki, Józef Orzeł, Jan Parys, Witold Radwański, Maciej Zalewski.